Żelazo - informacje o mikroelemencie
Żelazo stanowi niezwykle istotny dla ludzkiego zdrowia mikroelement. Jego rola jest nieoceniona w układzie krwionośnym.
Konieczne jest dostarczanie tego składnika wraz z pożywieniem lub stosowanie odpowiedniej suplementacji. Na deficyty tego pierwiastka znacznie silniej narażone są osoby stosujące restrykcyjne diety wegetariańskie.
Funkcje
- Najważniejszy element czerwonego barwnika krwi – hemoglobiny,
- Jego zadaniem jest wiązanie dwutlenku węgla w hemoglobinie oraz transport go do płuc, skąd następnie zostaje usunięty,
- Jest konieczny do wytwarzania czerwonych ciałek krwi w szpiku kostnym,
- Uczestniczy w syntezie DNA,
- Stanowi składnik licznych enzymów oraz białek, które uczestniczą w metabolizmie organizmu,
- Stanowi niezbędny element do prawidłowej budowy włosów, skóry i paznokci,
- Jest elementem koniecznym dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego,
- Jest konieczny do prawidłowego wzrostu, rozwoju oraz regeneracji tkanek w organizmie,
- Współdziała w ochronie przed wolnymi rodnikami,
- Zmniejsza uczucie zmęczenia,
- Przeciwdziała anemii,
- Zapewnia prawidłowy rozwój płodu.
Niedobór żelaza
Zbyt niskie spożycie tego pierwiastka może prowadzić do rozwoju groźnych objawów i stanów chorobowych.
- Niedokrwistość/anemia z niedoboru żelaza,
- Krwawienia z nosa,
- Siniaki,
- Apatia,
- Osłabienie,
- Pogorszony nastrój,
- Większa zapadalność na przeziębienia i infekcje,
- Nadmierne wypadanie włosów,
- Nadmierna łamliwość paznokci,
- Pogorszenie koncentracji,
- Obniżenie sprawności umysłowej,
- Owrzodzenia w obrębie języka,
- Owrzodzenia w obrębie błony śluzowej jamy ustnej,
- Blada skóra zaburzenia rytmu serca,
- Zmęczenie,
- Senność,
- Depresja,
- Rozdrażnienie,
- Zanik apetytu,
- Bóle głowy,
- Brak sił,
- Duszności nawet przy niewielkim wysiłku,
- Większa podatność na stres,
- Zanik brodawek językowych,
- Bóle przy przełykaniu.
Zapotrzebowanie
Dzieci
| Wiek | Zalecana dzienna dawka |
| 0-6 miesięcy | 0,27 mg |
| 6-12 miesięcy | 11 mg |
| 1-3 lata | 7 mg |
| 4-8 lat | 10 mg |
Dziewczęta/kobiety
| Wiek | Zalecana dzienna dawka |
| 9-13 lat | 8 mg |
| 14-18 lat | 15 mg |
| 19-50 lat | 18 mg |
| Od 51 lat | 8 mg |
| Kobiety w ciąży | 27 mg |
| Kobiety karmiące piersią | 9-10 mg |
Chłopcy/mężczyźni
| Wiek | Zalecana dzienna dawka |
| 9-13 lat | 8 mg |
| 14-18 lat | 11 mg |
| Od 19 lat | 8 mg |
Przedawkowanie
- Nadmiar żelaza magazynowany jest w wątrobie, trzustce oraz innych narządach i może powodować groźne zatrucia,
- Hemochromatoza – choroba, która może wystąpić u osób, które przedawkują żelazo,
- Wzrasta ryzyko wystąpienia chorób serca oraz nowotworów,
- Mogą pojawić się zaburzenia hormonalne,
- Osteoporoza,
- Bóle stawowe,
- Depresja.
Źródła w pożywieniu
- Mięso,
- Ryby,
- Wątroba,
- Żółtka jaj,
- Orzechy,
- Twaróg,
- Mleko,
- Rośliny strączkowe,
- Szpinak,
- Brokuły,
- Krewetki,
- Boćwina,
- Natka pietruszki,
- Pieczywo graham,
- Buraki,
- Rzeżucha,
- Morele,
- Śliwki,
- Rodzynki.