Witaminy i minerały - serwis informacyjny
Obecnie znamy całą listę witamin. Są one składnikami niezwykle potrzebnymi człowiekowi. Wpływają bowiem na jego zdrowie i właściwe funkcjonowanie całego organizmu. Ludzki ustrój samodzielnie produkuje jedynie niewielkie ilości niektórych z nich, pozostałe muszą zostać dostarczone wraz z pożywieniem. W dzisiejszych czasach niezwykle dużą popularnością cieszy się suplementacja tych składników.
Jakie witaminy produkuje nasze ciało?
- Witamina D – wytwarzana jest w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego. Jeśli unikamy słońca jest jej zbyt mało i występują niedobory.
- Witaminy z grupy B oraz witamina K – produkowane są w układzie pokarmowym człowieka przez bytujące tam bakterie.
Czym są witaminy?
Jest to grupa związków organicznych charakteryzująca się dużą różnorodnością. Zauważalny jest różniący je skład chemiczny. Jedne stanowią kwasy, inne ich pochodne, a jeszcze kolejne należą do grupy alkoholi. Pomimo takich odmienności wszystkie one są niezbędne dla zdrowia człowieka i zachowania prawidłowych procesów w organizmie stąd zostały one sklasyfikowane pod jedną nazwą.
Nadmiar/ niedobór/ brak
- Awitaminoza – tym pojęciem określa się brak konkretnej witaminy w ludzkim organizmie lub jej zbyt niski poziom.
- Hipowitaminoza – ten termin określa niedobór jednej z witamin w ustroju.
- Hiperwitaminoza – określenie mówiące o nadmiarze konkretnej witaminy w organizmie człowieka.
Rodzaje witamin
Biorąc pod uwagę chemiczne właściwości witamin, możemy je podzielić na rozpuszczalne w wodzie oraz rozpuszczalne w tłuszczach.
Witaminy rozpuszczalne w wodzie – są składnikami, które niezwykle trudno przedawkować, gdyż nasz organizm pozbywa się ich nadmiernych ilości wraz z moczem. Należą do nich:
- Kwas foliowy,
- Witamina C,
- Witamina PP,
- Witaminy z grupy B (B1, B2, B5, B6, B7, B12).
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – Poziom ich przyswajalności uzależniony jest od zawartości tłuszczu w spożywanych potrawach. Są niezwykle łatwe do przedawkowania, gdyż ich nadmiary gromadzone są w tkance tłuszczowej organizmu. Należą do nich:
- Witamina E,
- Witamina A,
- Witamina D,
- Witamina K.
Rola witamin
Pierwsze odkrycia związane z witaminami pojawiły się przeszło 100 lat temu. Obecnie nasza wiedza na ich temat jest dość szeroka ale nadal wymaga uzupełniania. Jakie są podstawowe role tych składników w ludzkim organizmie?
- Utrzymywanie dobrej kondycji oraz prawidłowego kolorytu skóry,
- Zapobieganie migrenie,
- Obniżanie ciśnienia,
- Uśmierzanie bólu głowy,
- Wspieranie pracy mózgu i układu nerwowego,
- Regulacja działania błon śluzowych,
- Regulacja działania nabłonka naczyń krwionośnych,
- Zapobieganie „kurzej ślepocie”,
- Wspieranie pracy gruczołu tarczowego,
- Wzmacnianie odporności błon śluzowych : gardła, nosa, jelit i płuc,
- Zwiększanie odporności na zakażenia,
- Wspomaganie gojenia się ran,
- Regulacja pracy gruczołów łojowych,
- Zapobieganie pojawianiu się ciężkich wad wrodzonych u płodu,
- Pobudzanie odporności,
- Działanie antyutleniające,
- Regulacja wchłaniania wapnia oraz fosforu z jelit,
- Zapewnienie prawidłowych kości oraz zębów,
- Udział w procesach krzepnięcia krwi,
- Zapobieganie kruchości naczyń krwionośnych,
- Wpływ na wzrost włosów oraz ich koloryt,
- Zapobieganie zaburzeniom wzrostu,
- Dbanie o prawidłowe spalanie tłuszczów.
Mikroskładniki
Nazywane są inaczej mikroelementami lub pierwiastkami śladowymi. Występują one w niewielkich ilościach w organizmach zarówno roślinnych i zwierzęcych. Są konieczne do prawidłowego funkcjonowania ustroju ludzkiego jednak zapotrzebowanie na nie jest niewielkie i wynosi około 100 mg na dobę.
Do mikroelementów zaliczamy :
- Fluor,
- Jod,
- Żelazo,
- Kobalt,
- Chrom,
- Bor,
- Miedź,
- Mangan,
- Cynk,
- Selen,
- Molibden.
Makroskładniki
Zwane inaczej makrominerałami, makroelementami, mikropierwiastkami lub pierwiastkami głównymi. W organizmie ludzkim zaliczamy do nich takie pierwiastki, na które zapotrzebowanie przekracza 100 mg na dobę oraz stanowią one element niezbędny do rozwoju organizmu i jego funkcjonowania.
Do makroelementów zaliczamy:
- Tlen,
- Sód,
- Chlor,
- Fosfor,
- Azot,
- Magnez,
- Wapń,
- Potas,
- Siarka,
- Wodór,
- Węgiel.